1. Tiêu chuẩn chẩn đoán
1.1 Lâm sàng
Toàn thân : Thương có sốt, mệt mỏi, hạch góc hàm sưng đau
Cơ năng:
– Đau họng, có thể đau xiên lên tai trong viêm Amydal mủ
– Thường có ho
Thực thể
– Họng viêm đỏ, niêm mạc họng miệng có thể có loét nông, có chấm mủ
– Amydal viêm đỏ, có thể có mủ trên bề mặt
– Nghe phổi không có rale
1.2 Cận lâm sàng
– Cần ngoáy họng, phết mủ amydal soi trực tiếp, cấy làm kháng sinh đồ
– Huyết học : Bạch cầu, VSS thường tăng cao
– Sinh hóa : CRP thường tăng
– X quang tim phổi : Không có tổn thương
2. Điều trị
Kháng sinh
– Khi chưa có kết quả kháng sinh đồ
+ Trẻ em : Cefixim 20 mg / kg x 2 lần uống cách 12 giờ x 7 ngày.
Trường hợp trẻ đã dùng kháng sinh rồi mà không đỡ hoặc trong tiền sử đã dùng
nhiều loại kháng sinh trong những đợt bệnh nhiễm khuẩn khác thì cho tiêm
Cefotaxim 50mg / kg x 2 lần tiêm TM cách 12 giờ x 7 ngày
+ Người lớn : Cefotaxim 1g x 2 lần tiêm TM cách 12 giờ x 7 ngày
– Khi đã có kết quả kháng sinh đồ
+ Nếu các thuốc đang dùng có hiệu quả tiếp tục dùng đủ 7 ngày
+ Nếu không hiệu quả : Thay thuốc theo kháng sinh đồ x 7 ngày
Hạ sốt, giảm đau
– Trẻ em : Uống paracetamol 10mg / kg x 2-4 lần / ngày ( hoặc đặt hậu môn
mỗi lần 1-2 viên 80mg ) đến khi hết sốt
– Người lớn : Uống paracetamol 0,5g x 1-2 viên x 2 lần / ngày đến khi hết sốt
và đau
Chống viêm, chống phù nề
– Người lớn : Alphachymotrypsin x 3 viên / lần x 2 lần uống / ngày x 7 ngày
– Trẻ em : Alphachymotrypsin x 1 viên / 10kg / lần x 2 lần uống / ngày x 7
ngày
An thần, chống dị ứng, chống ngứa họng gây ho : siro Phenergan 0,1% 0,5ml
/ kg x 2 lần uống cách 12 giờ hoặc Clorpheniramin 0,2mg / kg x 2 lần uống /
ngày x 5-7 ngày ( người lớn 1 viên 4mg x 2 lần uống sáng chiều )
Bù nước, điện giải cho uống dung dịch Oresol theo nhu cầu của người bệnh
thay nước uống hàng ngày
3. Theo dõi
3.1 Lâm sàng
– Toàn thân : Những ngày có sốt theo dõi mạch, nhiệt độ 4-6 giờ một lần, khi
hết sốt 12 giờ 1 lần
– Tình trạng niêm mạc họng, miệng, Amydal
– Các dấu hiệu tổn thương đường hô hấp dưới
– Các dấu hiệu màng não
3.2 Cận lâm sàng
Làm lại xét nghiệm huyết học, VSS, X quang phổi nếu đỡ chậm, sau 3-5 ngày
ngoáy họng làm lại xét nghiệm vi trùng nếu lần đầu vi khuẩn không mọc
4. Chăm sóc
– Tùy tuổi và tình trạng bệnh mà có chỉ định chăm sóc cụ thể
– Chế độ ăn : Sữa, cháo, cơm tùy theo tình trạng đau của bệnh nhân
– Chấm họng bằng SMC , Glycerin Borat hoặc xanh Metylen 2% ngày 1-2 lần
– Súc họng bằng nước muối 0,9% 8-10 lần trong ngày, trẻ lớn có thể xúc bằng
nước TB hoặc dung dịch Listerin 6-8 lần / ngày
– Khí dung mũi họng : 0,5ml Hydrocortisol 2,5% + 1 ống Gentamicin 40mg
ngày 1-2 lần x 5 ngày
– Giáo dục sức khỏe : Hướng dẫn vệ sinh mũi họng : Đánh răng ngay sau khi
ăn, súc họng nước muối nhạt nhiều lần trong ngày, thường xuyên; cần điều
trị tích cực các bệnh răng miệng; cần cắt Amydal nếu mỗi năm > 6 lần đau
Amydal và sốt phải nghỉ học, nghỉ làm hoặc đã có biểu hiện viêm khớp,
viêm tim hoặc Amydal quá phát có cơn ngừng thở khi ngủ.
5. Tiêu chuẩn khỏi bệnh
– Hết sốt
– Hết đau họng
– Họng và Amydal hết mủ, hết xung huyết
Protection